“Recognise the smallest change and the slightest try and reward him“ is een uitspraak van Tom Dorrance en ook  Ray Hunt zei dat vaak.

Stuit je ook wel eens op verzet van je paard als je hem iets nieuws aanleert? Kijk eens wat deze beroemde uitspraak voor je kan doen.

Het trainen van paarden heeft diverse stadia. Van de imprinttraining van een pasgeboren veulen tot het aanleren van hogere dressuur. Gedurende de hele ‘carrière’ van een paard zal hij nieuwe dingen leren. Nieuw is onbekend en onbekend is onbemind. Deze regel gaat zeker op voor paarden. Als je een paard iets nieuws aanleert stuit je op zijn sceptische aard. (Immers als vluchtdier heeft hij zijn miljoenen jaren overleving te danken aan deze eigenschap.)

Ga je te snel, dan komt een paard in verzet. Vaak wordt zijn verzet geïnterpreteerd als “Hij wil niet!”. Dat klopt op zich, maar hij wil niet omdat hij niet durft of je niet begrijpt! Paarden zijn over het algemeen bereidwillig van aard en in staat zich aan te passen aan verschillende omstandigheden. Wij, als paardenmensen, zijn onderdeel van zijn omgeving. Hij wil dus best wel, als we hem maar de kans geven! We moeten in zijn tempo gaan. En dat is LANGZAAM!

Als we het goede tempo hebben gevonden gaan het erom de reactie van het paard goed te lezen. Hoe reageert hij op onze (nieuwe) aanwijzing? Met onbegrip? Probeert hij er onderuit te komen? Reageert hij helemaal niet? Of probeert hij wel degelijk iets? Misschien is het nog lang niet wat we vragen maar misschien wel een poging om de vraag te beantwoorden.

Concreet: stel je wilt een paard leren zijwaarts te wijken voor kuitdruk. Het gemakkelijks leer je hem dat vanaf de grond (je staat naast hem). Bepaal de plek waar straks bij het rijden je kuit druk zal geven voor het zijwaarts gaan. Aai hem daar met je hand. Daarmee zeg je: “hier ga ik zo dadelijk met je communiceren!” Leg dan een vingertop op die plek maar druk nog niet. Langzaam voer je de druk op tot… ja, tot je een poging waarneemt*). Dan laat je direct los en beloont hem door weer te aaien op die plek. Je hele intentie moet op dat moment veranderen van: “Let op, ik vraag wat van je…” naar “Ja, goed zo! Ontspan maar even”. Natuurlijk kun je belonen met je stem.

Een poging kan zijn een stap opzij maar ook slechts het verplaatsen van zijn gewicht. Misschien zelfs alleen maar een verandering van spierspanning in zijn flanken. Om zulke subtiele signalen waar te nemen moet je gefocust zijn op wat je doet en open staan voor de communicatie van je paard. Je kunt je niet permitteren met je hoofd bij andere zaken te zitten. De fijne signalen ontgaan je dan en je schiet je doel voorbij.

Hoe meer ervaring je hebt, hoe beter je de signalen oppikt die je paard je geeft. Daardoor gaat het trainen snel sneller terwijl je in feite juist heel langzaam gaat. Daarmee raken we aan een andere uitspraak van Ray Hunt:

“The slower you do it the quicker you’ll find it – it can happen so soon you don’t feel it”

*) Soms reageert een paard zelfs niet als je al flinke druk hebt. Je kunt twee dingen doen:
• Gewoon wachten! Je houdt de druk erop, net zolang tot je een reactie krijgt. Niet de druk verlagen zonder dat je iets van een ‘goed antwoord’ hebt!
• Met je andere hand ondersteuning geven aan je hulp door ritmische druk, bijvoorbeeld met je stick.