V. Wil

Wil is misschien wel het meest ongrijpbare aspect van charisma. Een voorbeeld van iemand met enorm charisma is ontegenzeglijk Mandela. Wat hij teweeg heeft gebracht in Zuid Afrika is ongeëvenaard. Ondanks de geweldige tegenwerking die hij ondervond heeft hij zijn plan (een vrij Zuid Afrika) kunnen verwerkelijken. Zeker in de lange periode dat hij gevangen zat waren er weinig tekenen dat zijn plan in de toekomst zou gaan slagen.

Er was lange tijd niets waar hij de hoop op een goede afloop uit zou kunnen putten. Toch was hij zo vastbesloten en gecommitteerd aan zijn doel dat hij de moed niet opgaf. Hij had een fenomenaal krachtige wil.
Dat een krachtige wil niets te maken heeft met geweld heeft hij ook laten zien. Tijdens zijn gevangenschap was zijn krachtigste wapen geduld. Hij koos, toen hij eenmaal vrij was, voor verzoening en de dialoog in plaats van wraak en overheersing. Vanuit een visie hoe de samenleving er uiteindelijk uit zou moeten zien koos hij voor vriendelijke vasthoudendheid. Het is deze houding waarvan wij (ook!) als horsemen kunnen leren.

Vaak moeten we geduld hebben voordat het paard gaat doen wat we voor ogen hebben. Met geweld zouden we het misschien kunnen afdwingen maar dit gaat ten koste van de relatie. Hier moeten we wachten, ons niet van ons stuk laten brengen, kansen benutten en ondanks mogelijk verzet of pogingen van het paard onder ons gezag uit te komen doorgaan in onze vriendelijke maar vasthoudende communicatie.

Wanneer ik met een voor mij nieuw paard werk ben ik altijd erg blij als hij nog niet over een op de grond uitgespreid zeil durft te lopen. De oefening is wat mij betreft niet zozeer een onderdeel van schriktraining als wel van het vergroten van het vertrouwen en de communicatie tussen mij en het paard. Of hij er overheen gaat lopen is op dat moment niet belangrijk al is dit wel het fysieke doel van de oefening. Het gaat er om dat hem duidelijk wordt dat ik hem help zijn angst te verkleinen. Dat hij steeds even buiten zijn comfortzone gaat omdat ik hem dat vraag. Telkens brengt hij zelf zijn stress level naar beneden. Zo wordt hij steeds moediger.

Het paard krijgt de ruimte om zijn angst in zijn eigen tempo te overwinnen. Dat betekent dat ik veel moet wachten. Als hij bezig is het zeil te onderzoeken is het mijn taak hem daar de gelegenheid voor te geven. Alleen wanneer hij zich laat afleiden of door een andere reden niet meer met het proces bezig is kan ik hem vragen zich weer te concentreren op het zeil. Het is contraproductief om hem te gaan pushen (“Toe, je kan het best!”). Hij gaat dan misschien wel over het zeil maar zijn zelfvertrouwen en het vertrouwen in jou als leider zijn niet groter geworden.

In die momenten van wachten lijkt er soms geen voortgang in te zitten. Je krijgt de neiging om iets te gaan doen! Daar komt je wil om de hoek kijken. Je vriendelijke vasthoudendheid. Je moet jezelf beheersen zonder je plan op te geven of bij te stellen. Je doet alleen maar wat echt nodig is en wat leidt naar je uiteindelijke doel: een paard dat moediger is, graag met je samenwerkt en wat ontspannen is. Je plaatst je paard in een situatie en je laat het hem zoveel mogelijk zelf doen, op zijn manier. Vooral met jonge paarden werkt dat fantastisch: ze trainen zichzelf!

Met de ervaring komt de wetenschap dat die strategie succesvol is. Daaruit kun je veel kracht putten. Je weet gewoon dat het werkt! Daarmee laat je allerlei overbodige communicatie weg en dat merkt je paard. Hij gaat begrijpen wat je wilt, wat de grenzen zijn waartussen hij zich kan bewegen, dat je rekening houdt met zijn beleving van de situatie. Daarmee gaat hij sneller doen wat je wilt. Je training wordt effectiever terwijl je minder doet.

Concentratie, innerlijke rust, visualisatie, energie en wil. Het zijn een aantal aspecten die zorgen voor charisma in contact met paarden. Zeker is dat wanneer je je meer concentreert op HOE je de oefeningen doet dan op de oefeningen zelf, dat de communicatie met je paard veel effectiever wordt. Als je werkt vanuit ‘stille kracht’, komt het karakter van je paard beter tot zijn recht. Je dringt je training niet op maar je ontwikkelt samen naar een verbeterde versie van je paard. En van jezelf!